موتور ماشین شما گرمای زیادی را تولید می کند و نگه داشتن این گرمای هوا کار مهم سیستم خنک کننده است. سیستم خنک کننده برای حذف گرمای موتور از موتور طراحی شده تا موتور در محدوده دمای مطلوب خود کار کند. سیستم خنک کننده از قسمت های زیر تشکیل شده است :
سیستم خنک کننده ماشین یکی از مهم ترین سیستم های آن است که وظیفه خنک نگه داشتن موتور را بر عهده دارد. موتور خودرو در هنگام کار، گرمای زیادی تولید می کند. اگر این گرما به درستی دفع نشود، می تواند باعث آسیب دیدن موتور شود.
سیستم خنک کننده ماشین از اجزای مختلفی تشکیل شده است که هر یک وظیفه خاصی را بر عهده دارند.
اجزای اصلی سیستم خنک کننده ماشین عبارتند از:
- رادیاتور
- پمپ آب
- شلنگ ها و اتصالات
- فن رادیاتور
- درجه حرارت
- شیر ترموستات
عملکرد سیستم خنک کننده ماشین
سیستم خنک کننده ماشین به این صورت کار می کند:
- پمپ آب مایع خنک کننده را از موتور به رادیاتور پمپ می کند.
- مایع خنک کننده در رادیاتور گرمای خود را به محیط منتقل می کند.
- فن رادیاتور جریان هوا در اطراف رادیاتور را افزایش می دهد و به این ترتیب، انتقال گرما از مایع خنک کننده به محیط را تسهیل می کند.
- مایع خنک کننده خنک شده از رادیاتور به موتور باز می گردد.
علائم خرابی سیستم خنک کننده ماشین
خرابی سیستم خنک کننده ماشین می تواند باعث بروز مشکلات مختلفی در خودرو شود.
برخی از علائم خرابی سیستم خنک کننده ماشین عبارتند از:
- گرم شدن بیش از حد موتور
- وجود بخار یا نشت مایع خنک کننده
- روشن شدن چراغ هشدار دمای موتور
- خراب شدن فن رادیاتور
راهکارهای جلوگیری از خرابی سیستم خنک کننده ماشین
برای جلوگیری از خرابی سیستم خنک کننده ماشین، می توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- به طور منظم مایع خنک کننده را تعویض کنید.
- از مایع خنک کننده با کیفیت استفاده کنید.
- در صورت مشاهده هر گونه نشتی در سیستم خنک کننده، آن را فوراً تعمیر کنید.
- از فن رادیاتور به خوبی مراقبت کنید.
تعمیر و نگهداری سیستم خنک کننده ماشین
تعمیر و نگهداری سیستم خنک کننده ماشین مهم است تا از خرابی آن جلوگیری شود.
برخی از نکات مهم برای تعمیر و نگهداری سیستم خنک کننده ماشین عبارتند از:
- به طور منظم مایع خنک کننده را بررسی کنید و در صورت نیاز، آن را تعویض کنید.
- از مایع خنک کننده با کیفیت استفاده کنید.
- در صورت مشاهده هر گونه نشتی در سیستم خنک کننده، آن را فوراً تعمیر کنید.
- از فن رادیاتور به خوبی مراقبت کنید.
انواع دستگاه های خنک كننده
الف)دستگاه خنك كننده مستقيم، كه كليه دستگاه با هوا خنك مي شود.
ب) دستگاه خنك كننده غير مستقيم، كه كليه دستگاه با آب خنك مي شودو داراي رادياتور مي باشند.
متعلقات دستگاه خنك كننده:
رادیاتور
رادیاتور قسمتی است که گرمای موتور را به محیط منتقل می کند. رادیاتور از لوله های نازک و پره های فلزی تشکیل شده است. مایع خنک کننده از درون لوله ها عبور می کند و گرمای خود را به پره ها منتقل می کند. پره ها گرمای مایع خنک کننده را به محیط منتقل می کنند.
پمپ آب
پمپ آب وظیفه گردش مایع خنک کننده در سیستم خنک کننده را بر عهده دارد. پمپ آب توسط تسمه یا زنجیر از موتور به حرکت در می آید.
شلنگ ها و اتصالات
شلنگ ها و اتصالات وظیفه انتقال مایع خنک کننده بین اجزای مختلف سیستم خنک کننده را بر عهده دارند.
فن رادیاتور
فن رادیاتور وظیفه افزایش جریان هوا در اطراف رادیاتور را بر عهده دارد. فن رادیاتور معمولاً توسط موتور الکتریکی به حرکت در می آید.
درجه حرارت
درجه حرارت وظیفه اندازه گیری دمای مایع خنک کننده را بر عهده دارد. درجه حرارت معمولاً روی داشبورد خودرو قرار دارد.
شیر ترموستات
شیر ترموستات وظیفه کنترل جریان مایع خنک کننده بین موتور و رادیاتور را بر عهده دارد. شیر ترموستات در دمای خاصی باز می شود و اجازه می دهد مایع خنک کننده از موتور به رادیاتور جریان یابد.
پمپ آب:
پمپ آب توسط کمربند فن یا کمربند زمانبندی در برخی از وسایل نقلیه هدایت می شود. پمپ خنک کننده را از رادیاتور ، از طریق موتور و به داخل رادیاتور باز می کند. پمپ دارای یک شافت با قرقره در یک طرف و روتور پمپ در انتهای دیگر است. وقتی قرقره توسط کمربند چرخانده شود ، روتور مایع خنک کننده را حرکت می دهد.
رادیاتور:
رادیاتور مجموعه ای از کانال های نازک است که مایع خنک کننده در آن جریان می یابد. با جریان هوا از طریق رادیاتور،سیستم خنک می شود. مهم است که خنک کننده خود را در وضعیت مناسبی نگه دارید تا کانال ها در رادیاتور باز نشوند. به دنبال توصیه سازندگان برای تغییر مایع خنک کننده خود ، رادیاتور خود را در حالت مناسب نگه دارید.
ترموستات:
ترموستات جریان خنک کننده را از طریق موتور کنترل می کند. هنگامی که موتور شما سرد است ، در واقع با راندمان کمتری کار می کند. بنابراین تا زمانی که موتور تا دمای ایده آل خود گرم شود ، ترموستات از جریان خنک کننده جلوگیری می کند. ترموستات شما می تواند در شرایط باز یا بسته موتور از کار بیفتد. در صورت عدم موفقیت در موتور باز ، موتور شما خیلی سرد شده و مسافت پیموده شده بامشکل روبه رو می شوید. اگر ترموستات در حالت بسته کار کند ، موتور شما بیش از حد گرم می شود زیرا هیچ خنک کننده ای از داخل موتور عبور نمی کند.
شیلنگ ها:
شیلنگ ها مایع خنک کننده را از رادیاتور به سمت منبع تغذیه و از موتور به رادیاتور منتقل می کنند. شیلنگ ها به طور کلی از لاستیک ساخته شده و با گذشت زمان می توانند خراب شوند. شیلنگ باید انعطاف پذیر باشد و خشک نشود.
منبع انبساط:
منبع انبساط ظرفي است با گنجايش حدود 2 ليتر از جنس پلاستيک که در کنار رادياتور نصب ميشود. هنگام جوش آوردن و گرم شدن بيش از حد موتور، آب اضافي رادياتور با باز شدن سوپاپ فشار در رادياتور از طريق شيلنگ سر ريز وارد منبع انبساط ميشود و از هدر رفتن آب جلوگيري ميشود.تذکر: اتومبيلهايي که منبع انبساط دارند براي اضافه کردن آب نياز به باز کردن در رادياتور ندارند بلکه آب را داخل منبع انبساط ميريزند اين کار به کمتر زنگ زدن رادياتور کمک ميکند.
تسمه: واسطه حرکتي ميباشد که حرکت را از فولي ميل لنگ گرفته و به فولي واترپمپ و فولي دينام انتقال داده و باعث به گردش دراوردن واترپمپ و دينام مي گردد.
تنظيم کشش تسمه پروانه: اگر انگشت دستمان را روي تسمه گذاشته ويک کيلو گرم نيرو وارد کنيم به اندازه 8 تا 10 ميليمتر بايستي تسمه کشش داشته باشد. وظیفه دستگاه خنک کاری موتور احتراقی ان است که از بالا رفتن درجه حرارت موتورو ایجادضایعات در اجزای موتور جلوگیری نماید.اب در اطراف سیلندر و سرسیلندردر مجاری مخصوصی حرکت می کند .برای انکه سرعت خنک کاری مواضع گرم افزایش یابد توسط پمپی اب را به حرکت در میاورند . پمپ اب یا واتر پمپ وظیفه دارد اب را قسمت پایین رادیاتور کشیده وان را به مجاری اطراف سیلندر برساند.اب پس از گرفتن گرمای سلیندرها به سر سیلندر هدایت گردیده و گرمای محفظه احتراق و سیت سوپاپها را نیز گرفته و بوسیله لوله لاستیکی از بالا به رادیاتور می ریزد.
اگر نیاز به امداد خودرو دارید می توانید با ما تماس بگیرید. 02148287
خنک کننده:
خنک کننده به طور کلی ترکیبی از آب و اتیلن گلیکول است. بسیاری اوقات بنام ضد یخ ، مایع خنک کننده برای اهداف بسیاری استفاده می شود . همانطور که از نام معمول آن پیداست ، مایع خنک کننده از یخ زدگی جلوگیری می کند . همچنین روغن کاری برای آب فراهم می کند . باعث افزایش نقطه جوش آب می شود و از تشکیل زنگ در سیستم خنک کننده جلوگیری می کند. مایع خنک کننده باید به طور مرتب تغییر یابد ، سطح PH برای جلوگیری از تبدیل شدن مایعات به مایعات خوردن فلز بسیار مهم است. هنگامی که خنک کننده خود را از نظر نقطه یخ زدگی بررسی می کنید ، سطح PH را نیز بررسی کنید. مطمئن شوید که مایع خنک کننده شما اسیدی نشده است.
مشکلات معمول:
شلنگ شکسته: شیلنگ ها فرسوده می شوند و می توانند نشت کنند. هنگامی که مایع خنک کننده از سیستم خارج شد ، دیگر نمی تواند موتور را خنک کند و بیش از حد گرم می شود. کمربند فن شکسته. پمپ آب توسط موتور از طریق کمربند هدایت می شود. اگر کمربند شکسته شود پمپ آب نمی تواند چرخانده شود و مایع خنک کننده از طریق موتور به گردش در نیاید. این امر منجر به گرمای بیش از حد موتور نیز خواهد شد.
درپوش رادیاتور معیوب: درپوش رادیاتور برای نگه داشتن فشار خاصی در سیستم خنک کننده طراحی شده است. بیشتر درپوش ها 8 – 12 PSI را نگه می دارند. این فشار نقطه ای را ایجاد می کند که در آن مایع خنک کننده به جوش می آید و یک سیستم پایدار را حفظ می کند. اگر درپوش شما فشار نمی آورد ، ممکن است ماشین در روزهای گرم بیش از حد گرم شود زیرا سیستم هرگز تحت فشار قرار نمی گیرد.
خرابی پمپ آب: معمولاً صدای فیس را خواهید شنید ومی توانید از قسمت جلوی پمپ یا زیر ماشین نشت خنک کننده را ببینید. علائم اولیه ، نقاط کوچک مایع خنک کننده زیر اتومبیل پس از پارک شدن در شب و بوی خنک کننده قوی هنگام رانندگی است.
واشر سر: مقادیر زیادی دود سفید از اگزوز شما بیرون می آید؟ می تواند یک واشر سر باشد. واشر سر ، سرسیلندر را به بلوک موتور و معابر خنک کننده را مهر می کند. با خنک شدن این واشر ، می توانید وارد سیلندر شوید و با روشن شدن موتور به بخار تبدیل می شود. واشرهای سر معمولاً پس از آنکه موتور وضعیت گرمایش را تجربه کرد ، خراب می شوند. هنگامی که بسیار گرم است ، سر سیلندر می تواند پیچیده شود و اجازه دهد واشر خراب شود.
تعمیر و نگهداری پیشگیرانه:
همه کمربندها و شیلنگ ها را بطور مرتب بررسی کنید. (در زمان تغییر روغن زمان خوبی است) به دنبال نشت مایع خنک کننده در زیر خودرو باشید ، می تواند نشانه هایی از دردسر باشد. خنک کننده خود را هر 2 تا 3 سال بسته به توصیه های سازندگان تغییر دهید. می توانید نقطه انجماد مایع خنک کننده خود را با یک تستر ضد یخ موجود در هر فروشگاه لوازم خودرو بررسی کنید. درپوش رادیاتور خود را برای خراب شدن مهر و موم لاستیکی بررسی کنید. اگر فکر می کنید فرسوده است جایگزین کنید.
سیستم خنک کننده خود را هر 5 سال یکبار شستشو دهید. تمام خوردگی موجود در سیستم را می گیرد. گرمای موتور دراتوبان با سرعت بالا طبیعی است. اما اگر در حالت عادی و سرعت متوسط ،موتور خیلی گرم شود مشکلی ایجاد شده است. اگر در اتوبان به مشکل جوش آوردن موتوربرخوردید، با امداد خودروی سیار تماس بگیرید.
